PROIEKTUAK
SOZIALKI KONPROMETITUTAKO IKERKETA-EKINTZA PARTE-HARTZAILE BATEN MAPAKETA KOLEKTIBOARI BURUZKO TAILERRAREN SAIO BAT
Bi hitzetan:
Teresak eta Vanek “Geure buruari entzutea. Sozialki garrantzitsuak diren jakintzak eta ezagutzak modu kolektiboan sortzea” saioa dinamizatu zuten. Horretan 35 lagunek parte hartu zuten. Helburua pedagogia feminista dekolonialak hurbiltzea eta praktikan jartzea zen, jakintzei balioa emateko.
Markoa:
Saioa Sozialki konprometitutako Ikerketa-Ekintza Parte-Hartzaile (IEP) baten Mapaketa Kolektiboari buruzko tailerraren parte izan zen, Hegoa Nazioarteko Lankidetza eta Garapenari Buruzko Ikasketa Institutuko hezkuntza-taldeak antolatuta. Tailer horren lau saioak 2018ko azaroan egin ziren, Bilboko San Frantzisko auzoan. Hegoako hezkuntza-taldeak auzo hura aukeratu zuen “Unibertsitatea kalera ateratzeko” eta ezagutza lurralde jakin bateko arazoekin lotzeko.
Jardueraren laburpena:
35 bat lagunez osatutako talde heterogeneoa egin genuen. Horretan, ikasleak, unibertsitateko irakasleak eta gizarte-eragileak elkartu ginen, gizarte-aldaketara bideratutako ikerketa kritikoarekin konprometituta gaudenak. Halaber, taldeko kideen jatorriak askotarikoak izan ziren; batez ere Latinoamerika, Afrika eta Europa.
Saioa gure burua kokatzeko une batekin hasi genuen, hurbiltasun eta konfiantza giroa sortzeko. Horrela, sozialki garrantzitsuak diren jakintzei lotutako hainbat objekturen bitartez, saioko parte-hartzaileok geure burua aurkeztu genuen.
Gero, azterketa une batekin jarraitu genuen. Horretan, IEP bat nola egin hausnartu genuen, beste ikuspegi bateko proposamenak txertatuz eta gure zapalkuntzez eta gure pribilegioez ere jabetuz. Une horretarako, Yuderkis Espinosak, Diana Gómezek, Maria Lugonesek eta Karina Ochoak idatzitako “Reflexiones pedagógicas en torno al feminismo descolonial. Una conversa en cuatro voces” (Feminismo dekolonialari buruzko hausnarketa pedagogikoak. La ahotseko elkarrizketa) lanetik hartutako laburpen batetik abiatu. Idazlan hura Pedagogías decoloniales. Prácticas insurgentes de resistir, (re) existir y (re) vivir liburuan argitaratu zen.
Ondoren, saioaren hirugarren unera pasatu ginen, bizipenen momentua, alegia. Horretarako, “Gorputz-lurraldearen mapaketa” metodologia erabili genuen. Hura pedagogia feminista dekolonialetatik sortzen da, Latinoamerikako leku askotako emakumeengandik, batez ere eremu landatar eta indigenatik. Guk gure testuingurura eta tailerraren helburuetara moldatzen dugu metodologia hori. Lurraldearen ordez, gure jakintzak gorputzaren bidez nola ezagutzen ditugun eta gorputzarekin nola lotzen ditugun aztertu genuen; ezagutza gorputzetik, emoziotik eta kolektibitatetik sortuz. Metodologia honetarako, bada, “Mapeando el cuerpo-territorio. Guía metodológica para mujeres que defienden sus territorios” (Lurralde-gorputza mapatzen. Gida metodologikoa beren lurraldeak defendatzen dituzten emakumeentzat) dokumentuan oinarritu ginen.
Saioa amaitzeko, jakintza, min eta erresistentzia ugari partekatu genituen. Bizi izandako esperientzia batetik sortzen dira horiek, ezagutza sortzeko iturri legitimo gisa. Esperientzia horretan, gorputzak elkartzean, aniztasun handia ikusten dugu, baita asko partekatzen dugula ere.
Sozialki Konprometitutako IEP baten Mapaketa Kolektiboari buruzko Tailerraren lau saio horiek Curruscuk dokumentatu zituen bideo batean. Hemen duzue bideoa deskargagarri, baita prozesuaren parte diren beste dokumentu guztiak ere.
Prozesu osoa Hezkuntza askatzailea, gizarte eraldaketarako hezkuntza proiektuan txertatzen da.
(Azaleko argazkia: Joseba Sainz de Murieta)
